Soorten bipolaire stoornis
Elk van de vormen hieronder beschreven, vraagt een specifieke aanpak. Welke vorm je hebt, hangt af van de symptomen en de intensiteit en kan om die reden soms ook worden bijgesteld.
Bipolaire stoornis I
Je hebt te kampen met duidelijke manische periodes of van een gemengde periode (zie hieronder) met zware depressies. Eens je een manie hebt doorgemaakt in je ziektegeschiedenis, spreken de professionele hulpverleners van een bipolaire stoornis type I.
Bipolaire stoornis II
Je hebt te kampen met hypomane periodes die afgewisseld worden met zware depressies. Personen met bipolaire II stoornis gaan veelal enkel hulp zoeken voor hun diepe depressie, maar niet voor hun hypomane fasen. Daardoor worden zij vaak verkeerdelijk gediagnosticeerd als unipolair depressief en krijgen ze niet de juiste medicatie. Enkel anti-depressiva zijn niet aangewezen bij een bipolaire stoornis; voorkeur wordt gegeven aan een stemmingsstabilisator. Pas na jaren blijkt dat ze hypomane fases hebben en kan de diagnose worden bijgesteld en de juiste behandeling worden aangeboden. Daarom is het dus van belang om zo open mogelijk over alle ervaringen te spreken met je behandelende arts of psychiater.
Cyclothymie
Je hebt te kampen met talrijke fasen van lichte depressie en van hypomanie, die enkele dagen tot enkele weken duren en die worden afgewisseld met korte fasen van stabiele stemming. De cyclothymie heeft de specifieke eigenschap erg vroeg voor te komen, over het algemeen in de adolescentie.
Gemengde episodes
Misschien zijn de meest ziekmakende episodes deze waarin zowel symptomen van de manische episode als van de depressie aanwezig zijn. Deze symptomen kunnen op hetzelfde moment voorkomen of veelvuldig afwisselen gedurende de dag. In zo’n episode ben je prikkelbaar of opgewonden zoals in de manische episode, maar ook geïrriteerd en depressief in plaats van je eufoor of almachtig te voelen. Deze zeer onstabiele episodes brengen een groot risico voor zelfmoord met zich mee.
Rapid cycling
Op een bepaald ogenblik tijdens het ziekteverloop kan er een (tijdelijke) versnelling komen van stemmingsepisodes, met kortere intervals zonder symptomen. Wanneer dit evolueert tot minstens vier stemmingsepisodes op een jaar tijd doormaken, dan spreken we van rapid cycling. Dit komt meer voor bij vrouwen dan mannen. Mogelijks is er ook een verband met ontregeling van levenshygiëne, schildklierfunctie of aanhoudend gebruik van antidepressiva.
Soorten depressie
Milde depressie
Als je bij de huisarts komt met symptomen van depressie, zal die in de eerste plaats goed naar je luisteren. Stelt zij of hij de diagnose van een milde depressie, dan hoeft thuisblijven van het werk niet per se. Een strakke dagindeling, voldoende lichaamsbeweging en goede sociale contacten kunnen het herstel ondersteunen. Je consumeert best weinig of geen alcohol, noch andere (niet-voorgeschreven) middelen die de geest verdoven of veranderen.
Zware of majeure depressie
Gaat gepaard met vijf of meer symptomen (DSM-5) die zich voordoen over een periode van twee weken. ‘Depressieve stemming’ of ‘verlies van interesse of plezier’ is daar zeker bij. Je functioneert anders dan voordien.
Let wel: elke diagnose is een momentopname. Een milde depressie kan een zware depressie worden, en omgekeerd, afhankelijk van de behandeling en de omgevingsfactoren.
Chronische depressie
Als de symptomen langer dan twee jaar aanhouden of telkens terugkeren. Sommige mensen blijven daar een leven lang mee worstelen.
Seizoensgebonden depressie
Als de somberte alleen toeslaat in de herfst, bij het vallen van de bladeren. In dat geval is er sprake van een seizoensgebonden depressie, die na enkele weken of maanden weer overgaat. Naast de herfstblues kennen we ook lentemoeheid, om maar eens andere begrippen te gebruiken.
Postnatale of postpartum depressie
Sommige moeders krijgen na de geboorte van hun kind een depressie. Die ontstaat meestal door de hormonale veranderingen in het lichaam na de zwangerschap. Hoofdpijn, huilbuien, prikkelbaarheid en een laag zelfbeeld zijn de belangrijkste symptomen.